ด้วย ‘จิตวิเคราะห์’ ถือเป็นนามธรรมที่เข้าใจและพิสูจน์แบบการทดลองได้ยาก ต้องใช้ความลึกซึ้งของผู้อ่านที่ได้ศึกษามาพอสมควรจึงจะสามารถเข้าใจ ‘จิตวิเคราะห์’ ได้อย่างถ่องแท้ ผู้ที่ศึกษาจึงต้องอ่านงานเขียนเชิงจิตวิเคราะห์นี้ในหลายๆ เล่ม หลายๆ มุมมอง แม้แต่ในสมัยของฟรอยด์เอง ซึ่งถือว่าเขาเป็น ‘บิดาแห่งจิตวิเคราะห์’ ยังมีผู้โต้แย้งมากมาย มีกลุ่มต่างๆ แยกตัวออกไปเป็นหลายสำนัก เพราะไม่เห็นด้วยกันทั้งหมด จนเมื่อเวลาผ่านมาจนปัจจุบัน ความรับรู้ในทฤษฎีจิตวิเคราะห์เริ่มมีมากขึ้น ความขัดแย้งในแกนหลักๆ ของทฤษฎีมีน้องลง แต่ในส่วนปลีกย่อยก็ยังมีอยู่เสมอมา